Langdurig afwezige werknemers? Zo integreert u hen opnieuw in uw organisatie
Februari 2023 - Alsof een langdurig zieke het nog niet hard genoeg te verduren heeft, ligt er nog een andere dreiging op de loer: de fade-out. Hoe langer een zieke collega afwezig blijft, des te moeilijker wordt het om opnieuw aan de slag te gaan. Dé remedie hiervoor is contact houden, ingebed in een solide reïntegratietraject.
Uit cijfers van de federale ziekteverzekering RIZIV blijkt dat vandaag bijna een half miljoen werknemers, zelfstandigen en werklozen meer dan een jaar niet werken of niet naar werk zoeken. Er gaat meer dan 1,6 miljard euro naar uitkeringen voor langdurige arbeidsongeschiktheid veroorzaakt door depressie of burn-out.
Werkgevers onder druk
Het is duidelijk dat steeds meer werknemers in ons land moeite hebben met de alsmaar toenemende werkdruk. Langdurig afwezige medewerkers zijn geen geschenk voor ondernemingen. Denk bijvoorbeeld aan de toenemende druk bij medewerkers die het werk van zieke collega’s moeten opvangen, de oplopende kosten voor werkgevers en de moeizame zoektocht naar vervangers.
Van reïntegratietraject naar succesvolle werkhervatting
De federale regering in ons land zette de voorbije jaren een hervorming in de steigers om langdurig zieken opnieuw aan het werk te krijgen. Want een professionele aanpak van een reïntegratiestrategie rendeert, zowel voor werknemers als werkgevers. Een goed begeleide reïntegratie verhoogt de kans op een succesvolle werkhervatting.
Sinds 2016 zijn werkgevers verplicht om langdurig zieken te begeleiden bij hun terugkeer naar de werkvloer. Een reïntegratietraject is de gezamenlijke zoektocht van werkgever en werknemer naar haalbare manieren om als arbeidsongeschikte werknemer opnieuw te integreren in de onderneming. Dergelijk reïntegratietraject – dat bij voorkeur deel uitmaakt van een breder hr-beleid – verloopt stapsgewijs en gestructureerd. Een traject bestaat uit de volgende vijf fases:
Helder vijfstappenplan
Opstart: de aanvraag van een reïntegratietraject gebeurt schriftelijk en is altijd gericht aan de preventieadviseur-arbeidsarts. Verschillende personen kunnen het reïntegratietraject in gang zetten: de werkgever, de adviserend arts van het ziekenfonds of de langdurig zieke zelf (of zijn behandelende arts).
Beoordeling: de arbeidsarts onderzoekt of je werknemer in staat is om zijn werk te hervatten en legt hiervoor voorwaarden vast, met bijvoorbeeld een aangepaste werkplek of (tijdelijk) aangepast werk.
Overleg: werkgever, werknemer, arbeidsarts en andere betrokken partijen bekijken samen hoe ze de beslissingen van de tweede fase kunnen vertalen naar de praktijk.
Reïntegratieplan: als werkgever bundel je de concrete maatregelen in een reïntegratieplan, dat gebaseerd is op de reïntegratiebeoordeling door de arbeidsarts. Doe je dit niet? Dan moet je die keuze motiveren in een verslag.
Uitvoering en monitoring: als je werknemer akkoord gaat met het reïntegratieplan, dan kun je hiermee aan de slag. De arbeidsarts volgt dit traject van nabij op.
Communicatie als cruciale bouwsteen
Een succesvol reïntegratietraject valt of staat met de juiste communicatie op het juiste moment. Als gouden regel geldt dat je als werkgever de communicatielijnen zoveel mogelijk open houdt, van het moment van ziektemelding tot na de opvolging van de betrokken medewerker. Denk hierbij ook aan de volgende tips:
Betrek altijd alle betrokkenen bij je reïntegratiebeleid: het CPBW, de ondernemingsraad, de arbeidsgeneesheer, directie en leidinggevenden,…
Communiceer helder en tijdig met afwezige medewerkers. Wanneer iemand langdurig afwezig is, dreigt hij of zij immers mentaal af te haken. Zoals al aangegeven, helpt contact houden een dreigende fade-out te vermijden. Moedig je leidinggevenden dus aan om contact te houden tijdens de afwezigheid van je werknemer.
Denk ook aan medewerkers die het werk van zieke collega’s opvangen: motiveer hen, en hou ze betrokken bij hun werk. Dit bevordert hun productiviteit en efficiëntie en versterkt het groepsgevoel.
Hou langdurig zieke werknemers op de hoogte over de mogelijkheid om vrijblijvend de werkplek te bezoeken voor het werk hervat wordt. Zo verlaag je de drempel voor een snelle terugkeer.
Reïntegratie werkt
Dat deze inspanningen resultaten opleveren, bewijzen de recentste cijfers. Sinds 2018 groeide de groep arbeidsongeschikten jaarlijks met 5 procent. In 2021 is die toename geslonken tot 3 procent.
